Ex Ms. Colbert. VERSIO ANTIQUA. 32. Venit enim Johannes ad vos in via juftitiæ, & non credidiftis ei publicani autem, & meretrices crediderunt ei: vos autem videntes hæc, poenitentiam habuiftis poftea, quòd non credidiftis. 33. Aliam parabolam audite: Homo erat paterfamilias, qui plantavit vineam, & fepem ei circumdedit, & fodit in ea torcular, & ædificavit in ea turrim, & locavit eam colonis, & peregrè profectus eft. 34. Cum tempus autem fructuum appropinquaffet, mifit fervos fuos ad colonos, ut acciperent de fructibus fuis. 35. Et apprehenfis fervis ejus, unum cecide NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. pretationem accommodatam fubjicit, ut & admoneat in » veris Exemplaribus non haberi Noviffimum, fed Pri>> mum.» Porro, inquit Hieron. comm. in Matth. to. 4. 101. a. Quod dicitur: Quis ex duobus fecit voluntatem patris? Et illi dicunt: Noviffimus: fciendum eft in veris Exemplaribus non haberi Noviffimum, fed Primum, ut proprio judicio condemnentur. Tum addit: Si autem Noviffimum voluerimus legere, manifefta eft interpretatio: ut dicamus intelligere quidem veritatem Judæos; fed tergiverfari, nolle dicere quod fentiunt: ficut & baptifmum Johan& nis fcientes effe de cælo, dicere noluerunt. Hilarius ubi fup. 718. a. Inviti licet, confitentur quis obfecutus fit voluntati, Junior fcilicet filius, obediens profeffione, licet non efficiens in tempore; quia fides fola juftificat. Ideo publicani in regno erunt priores. Verùm Auctor op. imp. in Matth. hom. 40. conftanter legit fupra Primus, cum veris Exemplaribus, & noftro Colbertino. Ita quoque Juvencus 1. 3. p. 71. d. ut patet his verfibus : Dicite uter (al. quis) potiùs genitoris juffa fequatur? Irenæus 1. 4. c. 20. p. 257. c. pofteriora tantùm verba refert: publicani, meretrices præcedunt vos in regno cœLorum. Zeno Veron. 1. 2. tr. 14. p. 187. Amen dico vobis, quia publicani, meretrices præcedent vos in regnum Dei. Ambrof. 1. de Elia, c. 20. col. 558. f. public. & meretr. præcedunt vos in regnum Dei: at 1. 7. in Luc. col. 1468. f. meretrices publicani præcedunt vos in regnum cœlorum : & in Pf. 35. col. 775. b. meretrices, & public. præcedent vos in regno cælorum. Similiter habet Fauftin. presb. p. 642. c. #. 32. Mf. Corb. 1. Venit enim ad vos Johannes.... publicani autem, meretrices crediderunt: vos verò cùm cognoviffetis, nec pænitentiam habuiftis poftea, ut ei crederetis. Corb. 2. vos autem videntes, nec pænitentiam habuiflis poft, quòd non credidiftis. Clarom. in viam juftitia..... vos autem videntes, nec pænitentiam egiftis poftea, quòd non credidiftis ei. Cantabrig. vos autem videntes, pænituiftis poßea, videntes,pænituiftis ut crederetis ei. S. Germ. ambo, S. Gat. &c. Vulgate refpondent, nifi quòd Germ. 1. delet ei, poft verb. crederetis; ut & Germ. 2. autem, post publicani. Græc, etiam ab eadem Vulg. non difcrepat, nifi quòd hab. & METEME aúlure, non pænitentiam habuiftis, pro nec; fed Mfs. plures, ¿♪'è μETEμexture folus Cantabr. Gr. Lat. cum ed. Parif. 6. tollit negationem &, quæ etiam abest à textu Colb. nifi mendum putaveris bac, pro nec; quod fimile vero videtur. Et fanè Hilarius, quamvis v. præcedenti legerit, Noviffimus, vel Junior; tamen in confequentibus, 718. a. hæc habet: Ideo publicani, & meretrices in regno erunt priores, quia Johanni crediderint..... Pharifai autem videntes bac, & contemnentes, qui juftificati per fidem non erant, nec per pænitentiam regreffi funt ad falutem. Auct. op. imp. in Matth. hom. 40. p. 145. cum Vulgata concinit ad verbum ; & infra, p. 146. legit: vos autem videntes, nec pœnitentiam egiftis poftea, nec credidiftis. Item Juvencus 1. 3. p. 71. e. fic pergit: Vobis nam venerat ante . 33. Mf. Corb. 1. Homo erat pater..... 5 fepem circumdedit eam, 5 fodit in ea lacum, & adificavit turrim, locavit eam colonis, &c. Clarom. Homo quidam erat pater..... 5 fepem circumd. ei, & fodit in ea lacum, & adificavit in eam turrem, & locavit eam colonis, &c. Sangerm. 1. 5 effodit eâ torcular, & adif. turrem, & locavit eam agricolis, &c. Corb. 2. colonis. Maj. Mon. & adificavit turrem in medio ejus. Cantabrig. Homo fuit paterfamilias, qui plant. vineam, & maceriam circumpofuit, & fodiit ei torcular, & adif. turrem, & locavit eam cultoribus, & profettus eft peregre. Græc. Ανθρωπός τις ἦν..... ὅσις ἐφύτευσεν..... και φραγμὸν αὐτῷ περιέθηκε, κι ώρυξεν ἐν ἀυτῷ ληνὸν, κ ᾠκοδόμησε πύργον, κι εξέδοτο αυτὸν γεωργοῖς, καὶ ἀπε uner à Mfs. pluribus initio abeft ris, ficut &, poft pus. Iren. 1. 4. c. 36. p. 277. d. legit: Homo erat quidam paterfamilias, & plantavit vineam, & fepem circumdedit ei, fodit in ea torcular, & adif. turrim, & locavit eam colonis, & peregrè prof. eft. Lucif. Cal. 1. 2. pro S. Ath. p. 208. d. Homo erat paterfamilias, qui plantavit vineam, fepem circumdedit, & fodit in ea torcular, adif. turrem, locavit eam colonis, 5 peregrè prof. eft. Hilar. in Matth. 21. col. 718. d. Aliam parabolam audite: Homo erat paterfam. & plantavit vineam, & fepem circumdedit ei, & fodit in ea torcular, turrem ædificavit : fubinde, 719. a. colonis habet, non agricolis; ita etiam Luc. 20. 9. Ambrof. 1. 9. in Luc. col. 1499. f. & Sepe circumdedit, & fodit in ea torcular, & adif. turrim : & l. 7. col. 1460. b. alludens dicit : & fepem circumdedi, circumfodi eam. Auguft. 1. 2. cont. adverf. leg. to. 8. 589. f. Vulgatæ confentit ad verbum. Arnob. Afer, annot. in Evang. p. 333. d. habet: Aliam parab. audite: Erat quidam paterfam. qui plantavit vineam, & fepem ille circumdedit, & fodit in ea lacum, & adificavit turrem, & locavit eam colonis, & ipfe peregrè profectus eft. Arnob. de Deo trino, p. 215. b. Paterfamilias plantavit vineam, I Sepfit eam, & ædificavit in ea turrim, locavit eam agricolis. Auct. op. imp. in Matth. hom. 40. locavit eam colonis. Juvencus l. 3. p. 71. c. Sic quidam dives, cui jugera multa nitentis . 34, Mr. Corb. 1. Cùm tempus fructuum appropinquaffet, mifet fervos fuos ad colonos, ut acciperent de fructibus vinea fua. Corb. 2. Cùm autem tempus..... mifit fervos fuos ad colones, ut acciperent de fructibus fuis. Clarom. Cùm autem appropinquasset fructuum tempus, mifit fervos fuos ad colonos, ut acciperent de fructibus fuis. Cantabrig. Cùm adpropinquasset autem tempus fructuum, mifit fervos fuos ad colonos, accipere fructus fuos. S. Germ. 1. S. Gat. &c. Vulgatæ confonant; ficut etiam Germ. 2. detracto ultimo ejus. Gr. "Οτε δὲ ἤγγιζεν ὁ καιρὸς τῶν καρπῶν, ἀπέ δειλε τες δέλες αυτῇ πρὸς τῆς γεωργός, λαβεῖν τὲς καρπὲς dur. Iren. 1. 4. c. 36. p. 277. d. Cùm autem appropinquaffet tempus fructuum, mifit fervos fuos ad colonos, ut acciperent de fructibus fuis. Lucif. Cal. I. 2. pro S. Ath. p. 208. d. Čùm autem tempus fructuum appropinquasser mifit fervos fuos ad colonos, ut acciperet de fructibus fuis. Hilarius in Matth. 21. col.. 719. a. ait: Servi missi sunt ut fructus perciperent. Apud Auguft. 1. 2. cont. ad verf. leg. to. 8. 589. f. ut in Vulgata ufque ad . 39. feq. Apud Arnob. Afric. annot. in Evang. p. 333. d. Cùm autem appropinquaffet tempus fructuum, mifit fervos fuos ad cultores illos, ut acciperent de fructibus fuis. Apud Auct. op. imp. in Matth. hom. 40. p. 169. Cùm autem tempus appropinquaffet fructuum, mifit fervos fuos ad colonos, ut acciperent de fructibus fuis. Apud Juvencum l. 3. p. 71. e. Sed fructus tempore certo Actores famulos mittit, queis portio falva Cultorum certa ruris mercede daretur. . 35. Mf. Corb. 1. Et apprehenderunt fervos coloni: alios ceciderunt, alios occiderunt, alios verò lapidaverunt. 40. Cùm ergo venerit dominus vineæ, quid faciet agricolis illis ? 41. Aiunt illi: Malos malè perdet; & vineam fuam locabit aliis agricolis, qui reddant ei fructum temporibus fuis. ANTIQUAM. Quòd fobolem partemque fui vis digna pudoris . 38. Mf. Clarom. congruit textui Colb. nifi excepe- NOTE AD VERSIONEM . 36. Ita ferunt Mfs. S. Germ. duo, Corb. 2. Clarom. Tum dominus ruris plures incedere fervos . 37. Mf. Corb. 1. Poftremò autem mifit filium fuum ba . 39. Mf. Corb. 2. confentit textui Colb. ficut etiam Clarom. & Maj. Mon. nifi quòd tollunt ambo eum, post ejecerunt. Cantabrig. habet: Et accipientes eum, occiderunt, ну ejecerunt extra vineam. Corb. 1. S. Germ. duo, & S. Gat. ut in Vulgata. Græc. Καὶ λαβόντες αυτὸν, ἐξέβαλον T..... άexlevar. Verfio Anglo-Sax. interprete Thoma Marefchallo : occiderunt eum, & ejecerunt extra vineam, ut in Vulg. Marc. 12. 8. Irenæus verò 1. 4. c. 36. p. 277. d. legit: Et apprehenfum eum ejecerunt extra vineam, occiderunt eum. Lucif. Cal. 1. 2. pro S. Ath. p. 208. e. ut in textu Colb. verbum è verbo. Auguft. 1. 2. cont. adverfar. leg. to. 8. 589. g. Et apprehenfum eum, ejecerunt eum foras extra vineam, & occiderunt. Apud Hilar. in hunc loc. col. 719. a. extra vineam abjecus eft. Apud Juvencum l. 3. p. 71. f. ..... crudeli vulnere fixum Obtruncant, jaciuntque foras trans fepta cadaver. . 40. Mfs. Corb. duo, & Clarom. textui Colb. re- Poft hac jam dominus veniet, pænafque repofcet deinde tranfit ad . 43. omiffis duobus intermediis. . 41. Mf. Corb. 1. Aiunt illi: Malos malè perdet ; & vineam tradet aliis colonis, qui reddant ei frudlus temporibus fuis. S. Germ. 1. & vineam locabit aliis agricolis, qui reddant eis fructum, &c. S. Germ. 2. & vineam locabit aliis agricolis, qui reddunt ei fru&um, &c. Corb. 2. Dicunt illi: Malè perdet eos vineam locabit illis colonis, qui reddant fructus, &c. Clarom. Et dixerunt illi: Malos malè perdet ; vineam fuam locabit ( vet. more, locavit) aliis colonis, qui reddant ei fructus, &c. Cantabrig. Dicunt ei: Malos malè perdet eos; & vineam locavit aliis colonis, qui reddent ei fructus temporibus fuis. Ita quoque Græcum habet, nifi quòd pro locavit, ponit indéCela; præponitque & voci temporibus. Irenæus 1. 4. c. 36. p. 277. d. Et dixerunt il NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. li: Malos malè perdet ; & vineam fuam locabit aliis colonis, *. 42. Mf. Corb. 1. brevius: Ait ad illos Jefus : Lapi- Vide Marc. 12. 10. & Luc. 20. 17. . 43. Mfs. Corb. duo, textui Colb. congruunt; prior CAPUT VERSIO ANTIQUA. tamen delet pronom. ult. ejus. Clarom. Ideo dico vobis, dab. genti facienti frudum ejus. Epiphan. in 1. 5. Canti- ..... Sed vobis tradita quondam .44. Hic verfus abeft à Mfs. Corb. duobus, & à Čan◄ . 45. Ita ferunt Mfs. Clarom. S. Germ. 2. S. Gat. &c. Sangerm. 1. verò habet: Et cùm audiffent principes fac. Pharifai feniores parabolas ejus, cognoverunt quod de ipfis diceret; Corb. 1. quia de ipfis diceret ; Corb. 2. quod de ipfis dicit. Cantabr. Et audientes principes fac. & Pharifas parabolas ejus, cognoverunt quia de ipfis dicit: nec refiagatur Græcum. Auct. op. imp. in Matth. hom. 40. p. 171. c. Et cùm audiffent princ. fac. & Pharifæi parabolam ejus, &c. ut in textu Colb. . 46. Similiter habent Mfs. S. Germ. Clarom. Cantabrig. S. Gat. &c. unà cum Græco. Ita quoque in Corb. I. excepto uno ut, pro ficut. In Corb. 2. timuerunt populos: quoniam ficut prophetam habebant eum. Apud Auct. op. imp. in Matth. hom. 40. p. 171, c. Et quærebant eum tenere. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. . 1. Mf. S. Germ. 1. nil differt à textu Colbert. nec etiam Corb. 1. nifi quòd hab. ait, pro dixit. Corb. 2. Et refpondens iterum Jefus, dixit illis in parabolis. Clarom. Et refpondens Jefus, dixit illis iterum in parabolis. Cantabrig. Et refpondens Jefus, iterum dixit in parabolis, dicens eis. S. Germ. 2. S. Gat. &c. ut in Vulgata. Græc. Kai d'oxeseis 16. 2. Simile factum eft regnum cœlorum homini Luc. 14. Ароса ὁ Ἰησᾶς, πάλιν εἶπεν αὐτοῖς ἐν παραβολαῖς, λέγων· à quibuf. 19.9. dam abeft xywr. Auct. op. imp. in Matth. hom. 40. p. 172. Et refpondens Jefus, iterum dixit eis in parabolis. . 2. Mfs. Clarom. & Cantabrig. concordant cum textu Colbertino. S. Germ. ambo, S. Gat. &c. cum Vulgata. Corb. 1. Simile eft regnum..... qui fecit nuptias filii fui. VULGATA NOVA. regi, qui fecit nuptias filio fuo. 3. Et mifit fervos fuos vocare invitatos ad nuptias, & nolebant venire. 4. Iterum mifit alios fervos, dicens: Dicite invitatis: Ecce prandium meum paravi, tauri mei & altilia occifa sunt, & omnia parata: venite ad nuptias. 5. Illi autem neglexerunt : & abierunt, alius in villam fuam, alius verò ad negotiationem fuam: 6. reliqui verò tenuerunt fervos ejus, & contumeliis affe&tos occiderunt. 7. Rex autem cùm audiffet, iratus eft : & miffis exercitibus fuis, perdidit homicidas illos, & civitatem illorum fuccendit. 8. Tunc ait fervis fuis: Nuptiæ quidem paratæ funt, fed qui invitati erant, non fuerunt digni: VERSIO ANTIQUA. qui fecit nuptias filio fuo. 3. Et mifit fervos fuos vocare invitatos ad nuptias, & noluerunt venire. 4. Iterum mifit alios fervos fuos, dicens: Dicite invitatis: Ecce prandium meum paravi, tauri mei & faginatio occifa, & omnia parata funt: venite ad nuptias. 5. Illi autem neglexerunt : & abierunt, alii in villam fuam, alii verò ad negotiationem fuam: 6. reliqui verò tenuerunt fervos ejus, & contumeliâ affectos occiderunt. 7. Ille autem rex cùm audiffet, iratus eft : & mifit exercitum fuum, & perdidit homicidas illos, & civitatem illorum fuccendit. 8. Tunc ait fervis fuis: Nuptiæ quidem paratæ funt, fed qui fuerunt invitati, non fuerunt digni : NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. Corb. 2. Simile erit, &c. ut in textu. Græc. Quan Ut (al. At ) rex, qui nato thalamorum vincula necens, . 3. Textui Colb. confonant ad verbum Mfs. S. Germ. 1. Corb. 2. & Clarom. Vulgatæ verò Cantabrig. S. Germ. 2. S. Gat. &c. & Græcum. Corb. 1. folus: Et mifit fervos fuos, ut vocarent invitatos ad nuptias, & illi venire noluerunt. Iren. 1. 4. c. 36. p. 279. c. Et mittenti fervos fuos ad conregandum (al. congregandum) eos, qui vocati fuerunt ad nuptias. Lucif. Cal. 1. z. pro S. Athan. p. 208. g. b. Et mifit fervos fuos ad invitatos ad nuptias, &5 noluerunt venire. Hilarius in hunc loc. col. 719. d. cum Auct. op. imp. in Matth. hom. 41. Et mifit fervos fuos vocare invitatos ad nuptias. Hieron. in eundem Matth. to. 4. 103. b. Et mifit fervum fuum vocare; paulò verò post air fervos pleraque exemplaria habere. Juvencus l. 3. p. 71. f. fic pergit: ..... · proceres convivia lata frequentent, Accitos famulos voti regalis honorem Concelebrare fimul; cuncti fed adire recufant Regales thalamos, regalis pocula mensa. 4. C. *. 4. Mf. S. Germ. 1. Iterum mifit alios fervos, dicens: Dicite..... tauri mei & faginata mea occifa, & omnia parata: venite ad nuptias. S. Germ. 2. tauri mei & altilia occifa, omnia parata funt : venite, &c. Corb. 1. tauri mei & altilia occifa funt, & omnia parata funt: venite, &c. Corb. 2. tauri & faginata mea occifa funt, & omnia para ta funt, &c. Sic etiam habet Clarom. addito uno mei, ad tauri. Cantabrig. tauri mei & faginata occifa, & omnia parata: venite, &c. Ita quoque in Græco eft. Iren. 1.. 36. p. 279. c. Iterum alios fervos mifit, dicens: Dicite his qui funt vocati: Venite, prandium meum paravi, tauri mei & omnia faginata occifa, & omnia parata funt: venite ad nuptias. Lucif. Cal. 1. 2. pro S. Ath. p. 208. h. Iterum mifit ad illos (f. alios) fervos, dicens: Dicite invitatis: Ecce prandium paravi meum, tauri mei & faginata occifa, o5 & mnia parata: venite ad nuptias. Eòdem redeunt quæ dicit Hilar. in hunc Matth. loc. col. 720. a. Qui verò iterum cum præceptorum conditione mittuntur..... tauri autem faginati..... faginata verò..... bis omnibus jam paratis, & in numerum complacita multitudinis collectis..... nuptiæ nunciantur. Auguft. quæft. 31. in Matth. to. 3. 245. e, tauri mei altilia occifa funt: deinde: tauros dixit principes plebium; altilia verò, omnia faginata. Auctor op. imp. in Matth. hom. 41. p. 173. 174. Dicite invitatis: Ecce prandium meum paravi, tauri mei 5 faginata occifa funt, & omnia jam parata: venite ad nuptias. Juvencus 1. 3. p. 71. f. Poft, alios mittit, fefe largissima cunda, . 5. Mf. Corb. 2. concinit cum textu Colb. Ita etiam Clarom, nifi quòd hab. in villa fua. S. Germ. ambo, S. Gat, &c. Vulgatæ congruunt, ficut & Corb. 1. deletâ conjunct, verò. Cantabrig. folus: Qui autem negligentes, abierunt, quidam in fuum agrum, quidam ad negotiationem fuam. Grace pariter : Οἱ δὲ ἀμελή ανίες, ἀπῆλθον, ὁ μὲν Eis Tov idior arpov, ò' dè sig tùr, &c. al, ös mèr............. d's d♪è; al. oi pèv........... oi dé. Irenæus l. 4. c. 36. p. 279. c. Illi autem abierunt, negligentes eum, alii quidem in agrum fuum, alii autem in negotiationem fuam. Lucif. Calar. 1. 2. pro S. Athan. p. 208. h. ut in textu Colbert, verbum pro verbo. Auctor op. imp. in Matth. hom. 41. p. 174. d. At illi neglexerunt: & abierunt, alius in villam fuam, alius in negotiationem fuam. Hilar, in hunc loc. 720. b. dicit: Sed eorum quoque admonitionem ita neglexerunt, ut aliqui eorum... agro occuparentur, plures verò..... negotiatione detinerentur. Juvencus l. 3. p. 71. f. Illi negleclis dapibus, diversa petebant : Hic ades proprias, hic ruris tecta propinqui ; V. 6. Mfs. S. Germ. 1. & S. Gat. textui Colb. confonant. S. Germ. 2. & Corb. 2. Vulgatæ. Corb. 1. cæteri verò apprebenderunt fervos ejus, contumelia illos afflixerunt, & 5 occiderunt. Clarom. cateri autem adprehenfos fervos illius. contumeliis affectos occiderunt; Maj. Mon. afflictos occiderunt. Cantabrig. reliqui autem tenentes fervos ejus, injuriaverunt, occiderunt. Sic etiam in Græco. Iren. 1. 4. c. 36. p. 279. c. reliqui verò arripuerunt fervos ( al. fervos ejus,) &alios quidem contumeliosè tractaverunt, alios verò occiderunt. Lucif. Cal. 1. 2. pro S. Athan. p. 208. h. ad verbum convenit cum textu Colb. ficut Auctor op. imp. in Matth. hom. 41. p. 174. e. Hilarius verò in hunc loc. col. 720. b. cæteri autem miffos fervos... affecos injuriis occiderunt, Juvencus 1. 3. p. 71. g. Multi præterea missos, qui ad lata vocarent, . 7. Mf. Corb. 2. optimè convenit cum textu Colb. ficut etiam Corb. 1. nifi quòd initio hab. Rex verò cùm audiffet. Clarom. Rex autem cùm audiffet, iratus eft : 5 mifit exercitum fuum, difperdidit bomicidas illos, &c. quæ fup. Cantabrig. Ille rex audiens, iratus eft : 5 mittens exercitum fuum, occidit homicidas illos, civitatem eorum ac¬ cendit. S. Germ. ambo, S. Gat. &c. ut in Vulgata. Græc. 'Ancas de Bacineù's, wpríðu• y téμfas rà spaleúμala ávτῆ, ἀπώλεσε τις, &c. Mrs. plures initio ferunt, Καὶ ἀκό σας ὁ βασιλεὺς plures fubdunt ἐκεῖνος ; Cantabrig. & Copt. fingulariter leg. To seartúpa. Iren. 1. 4. c. 36. p. 279. c. Rex autem cùm audisset, iratus eft: 5 mittens exercitus fuos, perdidit interfectores illos, 5 civitatem eorum fuccendit: & infra, 280. c. mittens exercitus fuos, perdidit interfectores illos, civitatem illorum incendit; Græc. ¿véжpuse. Lucifer Calar. 1. 2. pro S. Athan. p. 208. h. Ille Rex cùm audisset, iratus eft: & mifit exercitum fuum, & perdidit homicidas illos, & civitatem eorum incendit. Hilarius in hunc loc. col. 720. c. alludens dicit: miffi exercitus cæleftes, omnem eorum congregationem..... flammis..... fuccendent. Auctor op. imp. in Matth. hom. 41. p. 175. a. Audiens autem rex, iratus eft: & mifit exercitum fuum, & perdidit homicidas illos, T civitates eorum fuccendit. Juvencus 1. 3. p. 71. g. Tum rex ubi comperit acta, Millibus armatis cives cum manibus ipfis Subruit, effufi famulorum fanguinis ultor. . 8. Mf. Corb. 1. Tunc ait fervis fuis..... invitati autem non fuerunt digni. Clarom. Tunc dixit fervis fuis... fed· qui vocati funt, non fuerunt digni. Cantabrig. Tunc dicit fervis fuis..... qui autem vocati funt, non fuerunt digni. S. Germ. 1. fed qui invitati fuerant, non fuerunt digni. Sangerm. 2. Corb. 2. S. Gat. &c. ut in Vulgata; nec refragatur Græc. Irenæus l. 4. c. 36. p. 279. d. Et dixit fervis fuis: Nuptiæ quidem parata funt, vocati verò non fuerunt di Ex Ms. Colbert. Ex Mf. Colbert. VERSIO ANTIQUA. 9. ite ergo ad exitus viarum, & quofcunque inveneritis, vocate ad nuptias. 10. Et egreffi fervi ejus in vias, congregaverunt omnes quotquot invenerunt, bonos & malos & impletæ funt nuptiæ difcumbentium. 11. Intravit autem rex videre difcumbentes, & videt ibi hominem non veftitum veftimento nuptiali. 12. Et ait illi: Amice, quomodo huc venifti non habens veftem nuptialem? At ille obmutuit. 13. Tunc ait rex miniftris : Tollite illum manibus & pedibus, & mittite eum in tenebras exteriores ibi erit fletus, & ftridor dentium. VULGATA NOVA. 9. ite ergo ad exitus viarum, & quofcunque inveneritis, vocate ad nuptias. 10. Et egreffi fervi ejus in vias, congregaverunt omnes quos invenerunt, malos & bonos : & impletæ funt nuptiæ difcumbentium. II. Intravit autem rex ut videret difcumbentes, & vidit ibi hominem non veftitum veste nuptiali. 12. Et ait illi: Amice, quomodo huc intrafti non habens veftem nuptialem? At ille obmu tuit. 13. Tunc dixit rex miniftris : Ligatis manibus & pedibus ejus, mittite eum in tenebras exteriores: ibi erit fletus, & ftridor dentium. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. gni. Lucif. Calar. 1. 2. pro S. Athan. p. 208. h. Vulgate Tunc fervis fatur: Nunc fefta jugalia cana . 9. Similiter habent Mfs. S. Germ. duo, Corb. 2. Cla- Ite igitur properè per publica fepta viarum, . 10. Mf. Corb. 1. Et egreffi fervi ejus per vias, con- Progreffi famuli per compita cunda viarum, V. 11. Mf. Corb. 1. Ingreffus autem rex ut videret dif- loc. col. 720. f. Ingreffus..... cætum, & hominem accum→ . 12. Textui Colb. confonat Mf. S. Germ. 1. cum utroque Corb. Itidem Clarom. nifi quòd hab. introisti, pro venifti. S. Germ. 2. S. Gat. &c. intrafli, ut in Vulgata. Cantabrig. Et dicit ei: Amice, quomodo venifti hic non habens veftem nuptialem? Qui autem obmutuit. Nec diffi mile Græcum eft, nifi quòd hab. O dè, pro Qui autem; Cantabrig. Græc. "Os dé. Iren. I. 4. c. 36. p. 279. c. Et dicit ei: Amice, quomodo venifti huc non habens indumentum nuptiarum? deinde, Illo autem obmutefcente, &c. quæ infra. Lucif. Calar. 1. 2. pro S. Athan. p. 208. h. Et ait illi: Amice, quomodo huc venifli non habens veftimentum nuptiale? At ille obmutuit: fed infra, 209. a. legit: Amice quomodo buc intrafti non habens veflem nuptialem? Ambrofius epift. 43. col. 971. a. Amice, quomodo buc venisti að nuptias Auguft. in Joh. 2. to. 3. 366. a. Amice, quid buc venifti? Et ficut ille obmutuit, ita, &c. at ferm. 90. to. 5. 489. d. e. Et ait illi: Amice, quomodo buc venifti non habens veftem nuptialem? Similiter habet Vict. Tun. 1. de poenit. ap. Ambrof. col. 599. e. Donat. verò in collat. Carth. p. 486. a. fimpliciter: Et ait illi: Amice, quomodo buc venifti? Ille autem obmutuit. Philaftr. Brix. de hæref. p. 716. g. Amice, quomodo buc intrafti non habens veftem nuptialem? Itidem Auctor op. imp. in Matth. hom. 41. p. 175. fed addir: Et obmutefcet. Juvencus 1. 3. P. 71. h. Ifque ubi regalis fermonis pondere caufas Sup. 8. 12. 13. 42. . 13. Mfs, S. Germ, ambo : Tunc dixit rex miniflris : Li« gatis pedibus ejus & manibus, mittite eum in tenebras, &c. quæ fupra. Corb, 1. Tunc juffit miniftris : Tollite eum, lim gatis pedibus & manibus, & mittite eum in tenebras, &c. Corb. z. cum Clarom. Tunc rex dixit miniftris: Tollite illum manibus & pedibus , mittite eum in tenebras, &c. Cantabrig. Tunc ait rex miniftris : Tollite eum pedibus manibus, & mittite eum in tenebras, &c. Maj. Mon. Alligate eum manibus & pedibus, & mittite in tenebras, &c. Græc. Δήβαντες αυτό πόδας και χεῖρας, ἄρατε αυτὸν, καὶ ἔχε βάλετε εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον, &c. al. χεῖρας καὶ πόδας al. deeft ears duròr, xai' al. exftat Cάxers. Iren. 1. 4. c. 36. p. 279. d. Dixit rex miniftris : Tollite eum à pedibus 5 manibus, & mittite eum in tenebras, quæ funt exteriores : ibi erit fletus, ftridor dentium. Lucif. Cal. 1. 2. pro S. Ath. p. 208. h. Tunc dixit rex miniftris : Tollite eum pedibus 5 manibus, & mittite eum in tenebras exteriores : ibi erit fletus, fridor dentium. Tertul. l. 1. adv. Marc. p. 629. c. dentium frendor in exterioribus tenebris. Hilar. in Pf. 149. col. 593. f. Vinci enim manibus & pedibus, in exteriores tenebras deputantur: & in Matth. 22. col. 720. f. Hic itaque tolli tur, Inf. 25. 30. in exteriores tenebras mittitur. Ambrof. 1. de apol. Dav. col. 699. c. Tollite eum in tenebras exteriores : ibi erit fletus, & ftridor dentium : & l. 7. in Luc. col. 1448. b. Tollite, & mittite illum in tenebras exteriores : & col 1460. c. mittetur in tenebras exteriores: illic erit fletus, &c. Ambrofiaft. p. 100. d. Tollite illum, &, ligatis manibus & pedibus, mittite in tenebras exteriores. Vict. Tun. de pœnit. apud Ambrof. col. 599. e. Tollite eum, ligatis manibus & pedibus, & mittite in tenebras exter, illic erit ple |