2 I ITALIA SACRA FERD. UGHELLI Abbatis Ordinis Ciftercienfis. PROVINCIA PRIMA, DE LATIO, SIVE DE ROMANA PROVINCIA, ut vocant ejufdemque Epifcopis fanctæ Sedi immediatè fubjectis. ACRÆ hujus noftræ Italiæ, | A quam modo, Deo bene juvante, molimur, à Latio, quod vulgus Romanam Campaniam vocat, initium ducemus. Ne, quando uniuf cujufque Italicæ Ecclefiæ incunabula narranda fufcepimus, principem illam omnium Ecclefiarum R QMAM, faniorum dogmatum matrem, Apoftolici culmen honoris, Summorum Pontificum nobiliffimum thronum, fcaturiginem, fontemque, unde revelata doctrina jus dicit mortalibus, vel ex fupina injuftitia, vel ex maligna prævaricatione præteriiffe videamur. Cæterum cum de Italicis Provinciis erit nobis inftituta narratio, haud in fingulis ita otiose immorabimur, ut Geographis, aut iis, qui ad exemplum mortalium juftas procudunt hiftorias, fuum peculiare munus eripiamus. de B Semel enim profeffos de ecclefiafticis rebus, de Epifcopis, eorumdemque præclarè geftis, de fidei chriftianæ per prædicationem prolatis finibus, Ecclefiarum fundatione, originibufque tractare, fane meliorum judicio dedeceret, fi in earumdem nominibus, fitu, prærogativis, incolis exquifitè, immodicèque perquirendis tempus perabfumeremus ; quæ fugaci, ut ita dicam narratione conftricta (quod ipfum paffim, fed modicè efficiemus) & lectoribus aliquam afferent jucunditatem, & nobis ipfis revolutæ hiftoriæ haud modicam parient laudem.Nifi fortè ecclefiaftico fcriptori minima illa temporis videatur jactura, fi cum de Latio, verbi gratia, agere incipiemus, ejufdem Provinciæ nomina, Saturnia fcilicet, Oenotria, Italia, Siciliaque, quibus pro tempore, ac incolentium placito aliquando infignita eft, exactiùs cum ejufdem habitatoribus, Siculis, Aboriginibufque, qui cum Pelafgis poftea opibus fociatis e Regno Latini dicti fuerunt, exactiùs,inquam, legentibus velimus obtrudere. Hæc fiquidem cum C apud Dionyfium Halicarnaffeum, Varronem, Plinium, Solinum, Macrobium, Sex. Aurelium Vi&torem, Feftum Pompejum, Trogum, Strabonem, Livium, Tacitumque, & in neotericis Leandrum Albertum, Philippum Cluverium modernum antiquæ Italiæ defcriptorem, jam pridem decantata fint; fi hæc eadem ipfa in noftra hac fcriptione iterum diligentiùs profequamur, ad antiquam fanè, non fine letorum fortaffe naufea, cantilenam videamur redire. Nobis certè ad huic noftro inftituto aptiora properantibus fatis vifum eft, fi breviter ex Ovidio, unde Latium dictum fit, ejufdem elegantiffimis prolatis carminibus aperiamus, Faft. lib. I. Italia Sacra Tom. I. Hac ego Saturnum memini tellure receptum, Dicta quoque eft Latium terra latente Deo, Gentibus eft aliis tellus data limite certo; Romana fpatium Urbis & Orbis erit. Et Ammianus Marcellinus de Romana felicitate ita inquit; Tempore, quo primis aufpiciis in mund. num fulgorem furgeret victura, dum erunt homines Roma, ut augeretur fublimibus incrementis fœdere pacis aterna, virtus concurrit, atque fortuna, plerumque diffidentes, quarum fi altera defuiffet, ad perfectam non venerat fublimitatem. Igitur hæc tanta Urbs condita eft, ut Dionyfii fententia tulit, Olympiade vij. ineunte anno poft excidium Troja 432. poft conditum verò orbem, circiter 3225. eidemque Auctor Romulus nomen fuit, fublato interim Remo fratre, non tam quòd novos muros per faltum increpuiffet, quàm quòd regni focium pati non poffet. Romulus igitur in Capitolio, aperto Afylo, magnum perfugarum numerum excepit; in centum adlegit Patres, ut cum robore, cumque viribus conveniret confilium; atque ut à fe noviter conditam urbem novis incolis frequentaret, à finitimis connubia expetiit, quibus non impetratis, in Confularibus ludis, raptis Sabinis extorfit. Inde contra Romanos exortum à finitimis bellum, ubi Romulus, cum, Cæninis fugatis, Jovi Feretrio primus opima fpolia tuliffet, ob rem profperè geftam de Antemnatibus triumphavit. Sed cum deinde Sabini, belli pertinacia, refurrexiffent, Romanaque acie propemodum inclinata, victoria laus fpectaret ad Latium, Statori Jovi Romulus templum magnificè vovit, ex eoque revocato in prælium milite, Sabinos urget, fugatque, donec mulierum, quæ raptæ fuerant, interventu utraque acies, icto fœdere pacis, unum coivit in regnum. Novo itaque Sabinorum incremento civitate adau&ta, populum in tres partes diftribuit, quas Tribus vocavit, juffitque tenujores in clientelam effe potentiorum, quo mutuis officiis animi arctiùs colligarentur. Paulò poft Fidenates perdomuit: Vejentes ex perfidia belli contumaces agri parte mul&tavit. Denique ad Capreæ paludem extra pomarium recenfens exercitum, ita inter defipientis tempeftatis procellas fublatus eft, ut nufquam deinceps comparuerit. Romulus Numam Pompilium excepit: Numa Tullum Hoftilium; Tullus Hoftilius Ancum Martium; A tium; Ancus Tarquinium Prifcum; Prifcus Servium | A | diffufa eft, atque difperfa, optimo jure, divinoque Tullium; Tullius Superbum Tarquinium, qui ex factis nomen Superbi adeptus ob Sexti filii fcelus, qui caftiffimæ fœminæ Lucretia ftuprum intulerat, regnum fuperba tyrannide administratum tandem amifit. Et Numa quidem Romam, ex Romuli difciplina ferocientem in armis, religione manfuefecit. Tullus verò Hoftilius, fpreta religione, Romulo, quàm Numæ fimilior, ad arma pronior fuit. Ancus iterum avitam Numa religionem percoluit. Tarquinius Prifcus, Latino nomine domito, lapideo muro Romam cingere aggreffus eft. Servius autem Tullius non minùs fapientia, prudentiaque, quàm armis valuit; donec Tarquiniorum fcelere, ut fupra retuli, Juniique Bruti virtute Romana adminiftratio ad annuos Confules tranfiit,poftquam Romæ Reges regnaffent 245.ann. Sub Confulibus porrò adeò multa Romanorum decora, five belli, five pacis artes velis fpectare, prodiere, ut nil mirum fit, Romanos fubaéta tota Ita-B lia per 100. circiter annos ad Imperium orbis terrarum fibi gradum feciffe. Sub tyrannide verò, dominatuque Imperatorum, vel protulere fines, vel femel prolatos conftantiffimè defenderunt. Quorum cùm hoftium, tùm verò maximè Chriftianorum fanguine fere femper maduere manus, tanquam qui Chrifti veri Dei cultu illorum fuperftitiofæ religioni adverfari viderentur. Inde factum eft, ut dum fcelere partum Regnum, Imperiumque tuentur, amiffo regno, martyrum cæde, & fanguine Ecclefiafticum regnum Romanis in arcibus formarint, promoverintque. Siquidem cum ann. 15. ante exceffum Au gufti, JESUS CHRISTUS ETERNUS DEI FILIUS EX MARIA VIRGINE PROGNATUS FUISSET, cæleftis iræ utique futurus piaculum, humanique generis magifter, & vindex, ac 33. natus annos innocenter à Judæis propudiofam crucem tuliffet, fuo fanguine luit fcelus, quod ex vecordi præteritione divini præcepti primorum parentum totum humanum genus infecerat: relictoque Pe-C tro in terris Vicario, expeditum fuis fectatoribus in cælum iter aperuit. Itaque Petrus (Claudio Nerone imperante) Antiochenam primùm fundavit ecclefiam, poftea Herodiana cuftodia divinitùs elapfus, ubi affervabatur ad necem, altero Claudii Neronis anno Romam venit, ibidem Chrifti Vicario æternam fedem collocaturus. Hic ille Petrus eft, qui ex magifterio, Chriftique vocatu, ex pifcatore Paftor totius Dominici gregis effectus, tanto deinde ardore animi magiftrum fecutus eft, ut ex revelatione divina primus illum filium Dei appellare, ideòque ab eodem Pontifex declarari meruerit: ille, cujus greffibus ad Chriftum properantis mare se folidum præbuit; qui in ea note, qua tradebatur Dominus, ex Chrifti_amore exerto gladio, inhonefto ad aurem vulnere Pontificis fervum infultantem mulctavit; qui negationis timidum lapfum jugi amaroque lachrymarum imbre lavit, abfterfit: qui demùm redivivum Chriftum ab inferis, à Maria Magdalena fecundus, obvium habuit. Hic, inquam, ille Petrus eft, qui Romæ æternùm duraturam Apoftolicam fixit fedem anno Chrifti 45. die 18. Januarii, Confule Lucio Vitellio, anno 2. Claudii Imperatoris, altero verò anno, ex quo adventaverat Romam. Memorabilis fanè dies ac toti orbi chriftiano lætabilis, ac dignus profectò, cui futura fæcula plaudant, eumdemque venerentur & colant. Cæterùm tametfi Petrus Roma, aliique deinceps Apoftoli alias alibi fundarint Ecclefias, unam tamen Catholicam, & Apoftolicam pii veneratur mortales, ut fert, tulitque femper prifcorum Patrum fententia, acclamaveruntque magni Nicæni Concilii præfules. Quoniam verò per univerfum Orbem longè, lateque D in primis confilio factum eft, ut caput illud vifibile, hoc eft, Romanus Pontifex invifibili, certoque loco verendum illum fuum figeret thronum, undè quæ de fide controverfa emergerent, fan&tiùs dirimeret, certiùfque promulgarentur jura mortalibus. Nec alius quifpiam ab Apoftolo Petro eligi potuit locus dignior, quàm una Roma, ut quæ perverfi divini cultus fuerat fedes, profanique imperii Orbis terrarum, eadem veri Dei cultus, atque Pontificii imperii, ideòque falutaris, ineluctabilis cathedra fu fpiceretur. Quamobrem meritò alibi aliò à cæteris Apoftolis fundatæ Ecclefiæ hujus Romanæ nomine nobilitantur; non fecus, ac olim Romanorum nomine cenfebantur quicumque unas Romanas leges, arbitriumque jure belli cogebantur fubire. Itaque jure optimo arceffitur hærefeos, qui à Romana cathedra pervicax factus abjerit. Unde egregiè Patrum Santorum plerique Romanæ Sedis extulere præconia; Qui Ecclefie, inquit Cyprianus de Unit. Eccl. renititur, &refiftit, qui Cathedram Petri, fuper quam fundata eft Ecclefia, deferit, in Ecclefia fe effe confidit? Idem Romanam Ecclefiam vocat Matrem, & radicem omnium Ecclefiarum totius Orbis. Irenæus lib.3.cap.3.epift.45. Ad hanc, id eft Romana, Ecclefiam propter potentiorem principalitatem neceffe eft omnem convenire Ecclefiam, hoc eft eos, qui funt undique fideles, in qua femper ab iis, qui funt undique, confervata eft ea, que ab Apoftolis eft tradita. Ambrofius Oratione in Satyrum Percunctatus Epifcopum eft, fi cum Epifcopis catholicis, hoc eft, ficum Romana Ecclefia, conveniret. Hieronymus epiftol. 57. ad Damafum Papam; Quicumque extra hanc domum, hoc eft, Romanam Ecclefiam, agnum comederit, profanus eft, fiquis in Arca Noe non fuerit, peribit, regnante diluvio. Et fane meritò; in ea fiquidem illa femper poteftas viguit, vigebitque, quam eidem Chriftus Dominus dilargitus eft, ut fcilicet in cœlis terrifque foluta, ligataque manerent quæcumque illa femel ligaffet, atque folviffet; utque de rebus fidei controverfis inappellabilem fententiam ferret ; ut abdita Scripturæ fenfa infallibiliter explicaret ; ut Conciliis ipfis, tamquàm caput præfideret, ne, quæ decernerentur eorum dogmata, detruncato quodammodo capite labarent. Hæc, inquam, fublimis Sedes, quamque ex hac ipfa, quam modò commemoravimus, poteftate mirum in modum emineat: tum etiam à diffufione doctrinæ, quæ omnes orbis partes fua fanctitate pervadit: item ab unitate fidei, quam tot locorum divortia non corrumpunt: præterea à nomine Catholicæ, quod ab invitis ipfis hæreticis extorquet, etiam aliud agentibus fe fe videtur ingerere cognofcenda. Conftituta, fundataque Romæ Apoftolica Sede Petrus, ut hierarchicum ordinem, quem ex traditione Chrifti acceperat, fanctè fervaret, fectatores fuos, quos in fide aluerat, ad diverfas orbis partes Epifcopos deftinavit: quorum qui toti regno ampliori cum poteftate jubebantur præeffe, illos Patriarchas voluit appellari ; qui verò uni tantùm Provinciæ moderabantur, Archiepifcopos; cæteros fimplici Epifcoporum nomine infignivit, quos in gravioribus juffit Metropolitanorum arbitrium expectare. Ad Romanæ autem Sedis fplendorem, majestatemque conciliandam ejus prærogativæ Epifcopos confecravit, qui ex nullius Metropolitani nutu penderent; fed unius tantùm Romani Pontificis fafces proximè revererentur. Hi antiquitùs ad exemplum feptuaginta duorum difcipulorum Chrifti totidem numero Romanæ provinciæ Epifcopi fuerunt, præter ecclefias fex Cardinalibus attributas ( 1 ), qui apud fummum Pontificem fu.fraganeorum munere fungerentur; quorum cum aliqui poftea Archiepifcopi cœpiffent creari,aliorumque Epifcopatuum jura eifdem attribui, illorum hoc tem (1) Ex feripto antiquo Vaticano Codice facrorum rituum conftat undecimo fæculo 62. fuiffe in Italia Epifcopos Romano Pontifici immediatè fubje tos En verba dicti codicis relata à Baronio Annal. t. XI. an. 1507. Infuper prater feptem collaterales Epifcopos erant alii Epifcopi, qui dicuntur furagnei Romani Pontificis nulli alii Primati, vel Archiepifcopo fubielli, qui frequenter ad nodos vocarentur. In Campania Tiburtinus, Anagninus, Signinus, Ferentinus Alarinus, Verulanus Soranus Fundanus Cajetanus Tarracing In Marfis funt hi. Furconenfis, Martianus, Valvenfis, Thea tinus Pinnenfis, , Aprutinus. In Thufcia funt bi. Nepefinus Sutrinus > Civitenfis, Hortanus, Balneoregensis, Vrbevetanus, Viterbienfis, Ca tempore Epifcoporum numerus imminutus eft ut uberiùs hoc ipfum deinceps colliget lector ex iis, quæ de eadem re planiùs, pleniùfque narrabimus ex novo Provinciali Romano. Cæterum confule de iis Panvinium lib. de Epifcopat. & Titul. Card. Baronium in Ann. Ecclef. ubi fufiùs. (,, Deurbe veteri) Sext. Ruffum, Blondum Flavium, Raphael. Volaterranum, Poggium Florent. Franc. Albertinum, Franc. Oricellar. Bartholom. Marlianum, Luc. Faunum, Andr. Fulvium, Jo. Rofinum, Lipfium, & alios. De nova Urbe fub Romanis Pontificibus vide Blondum Flavium, Panvinium, Bofium, Stapletonum Anglum, præter innumeros alios. De Templis facris Laurent. Schodrerum Sax. lib. 2. monum. Italix, Pomp. Ugo, ac Panvin. de Septem Urbis Ecclefiis. De Pietate Romana nuper Theodorus Amidenus Belga. De ecclefiis Urbis erudité, diligenterque fcribit nofter Floravantes Martinellus, peritiffimus antiquitatis. De Titulis Cardinalium fcripfit, fed non edidit, tomos 4. Abbas Paulus de Angelis Siculus vir doctus, ille idem, qui olim opus eruditiffimum Liberianæ Bafilicæ in lucem emisit Paulo V. fedente. Quibus præmiffis ad Pontificum feriem nullo unquam tempore interruptam descendemus, fed compendiario; fiquidem habuit illa multos, ac illuftres fcriptores, Damafum fcilicet & ipfum Pontificem, Anaftafium Bibliothecarium, Guillelmum, Paulum Diaconum Aquil. Vidonem Ravennatem, Sigebertum, Hugonem Floriacenfem, Luitprandum Epifcopum Cremonenfem, Gothifredum Viterbienfem, Vincentium Bellovacenfem, Martinum Polonum Archiepifcopum Cufentinum monachum Ciftercienfem, Ptolomæum Lucenfem, Sozomenum Piftorienfem, Gervafium Riccobaldum Ferrarien. D.Antoninum Archiep. Florent. Platinam, Panvinium, Baronium diffuse in Ann. Eccl. Papirium Maffonum, & Ciaconium. (,, Quibus adde Baronis ,, continuatores Raynaldum,atque Bzovum,Collectores Altorum Sanctorum in Propyleo menfis Maji, Pa"gium, atque Pear fonium.) PONTIFICES ROMANI. IS. PETRUS igitur, antea Simon Joannis à Bethfaida Galilæa, Petrus & Cephas vocatus à Chrifto, quod fuper ipfum ædificanda Ecclefia erat, ex pifcatore difcipulus Chrifti Princepfque Apoftolorum effectus, cui ex prærogativa hierarchici ordinis cœlorum claves fpeciatim funt attributæ ( tametfi etiam Apoftoli cæteri eadem fuerint infigniti poteftate, haud tamen illam tranfmiffuri ad pofteros) primùm Antiochiam venit; unde poft 7. annos quàm ibi federat, Romam, ibi perpetuò duraturam, Sedem Apoftolicam deportavit. In qua cum 24. annos, menfes 5. 12. dies fediffet, extendiffetque tum ipfe per fe, tum per alumnos fuos fanctiffimos viros fidei Chriftianæ confinia, ipfe in Janiculo capite inverfo cruci affixus eft ann. 69. die 29. Junii: cum Paulus prædicationis collega via Oftienfi capitis obtruncatione vitam finiffet fub fæviente impio Nerone, qui ad Apoftolorum imperium excanduerat impium Simonem magum interiiffe. 2.S.LINUS Petro fucceffit an. 69. natione Thuscus, patria Volaterranus, è gente Maura, Herculano patre progenitus, quem jam inde antea Petrus cum clero in gravioribus fibi coauditorem afciverat . Felix proinde Hetruria; fed Volaterræ feliciores quando is, quem aufpicatiffime protulere, fecundus à Petro, S. Romano throno meruit nobilitari. Tametfi autem ferant, Clementem Romanum ad tantum munus defignatum fuiffe à Petro; poft ejufdem tamen exceffum Clemens Lino libens volenfque ceffit, tum quòd illum cleri fuffragia extulerant, tum ne in exemplum fenfim tranfiret, ut Pontifex quif Italia Sacra Tom. 1. A B C D que ante difceffum, comitiorum Cleri libertate contempta, fibi diceret fuccefforem. Sedit ann. 11.Romæque 23. die Septembris nobili coronatus martyrio fui pontif. ann. 8. in Vaticano tumulatus eft. 3. S. CLETUS in Pontificatu Linum fecutus eft. Hic patria Romanus fuit, ex vico Patritii, filius Emiliani, ab ipfo S. Petro ad fidem Chrifti perdu&tus, atque cum S. Lino coepifcopus ordinatus, Romanifque fuburbiis cuftodiendis, tutandifque prefe&tus, S. Lino defuncto, à populo, cleroque Pontifex Romanus acclamatur ann.8o. Præfuit autem ann. 12. menf.7.dieb.11.Sub Domitiano Imperatore illuftrem tulit palmam martyrii, fepultufque eft apud S. Linum, ut haud mors illos divideret , quos idem pontificale munus, eademque martyrii gloria (quodque caput eft) idem amor in vita conjunxerat. 4. S. CLEMENS Romanus fecundæ regionis in monte Cœlio, parentibus nobiliffimis Fauftino, Matidiaque genitus eft, qui fuam originem longa ferie procerum referebant in Cæfares, philofophia, revelataque doctrina percelebris, à S. Petro facro fonte eluitur; ab eodemque Diaconus, Presbyter, Epifcopus inauguratur.Cumque tanti Apoftoli calculo Pontifex fuiffet defignatus, ea ratione haud fuftinuit tantum onus fubire ne libertati fuffragiorum officeretur. Igitur à clero de more fublectus ann. 93. poft Cletum, fedit ann. 9. menf. 6. dieb.4. Denique cum multa præclara geffiffet, fcripfiffet, in maris profundum anchoræ pondere detractum præfocantibus vndis abforptus eft. Ejus facrum cadaver marmoreum templum, Angelicis manibus fub altiffimis fluctibus excitatum excepit; quod modò placida vnda maris tegebat, modò abfcedens ad conftitutam diem, & tempus alendæ in fanctum fidelium pietati detegebatur. Celebre miraculum fuit, donec tempore Nicolai I.Pontificis Romam translatus eft, fepultufque honorificè in monte Cœlio in templo ejus nomini confecrato. 5. S. ANACLETUS Græcus, patria Athenienfis, Antiochi filius, Apoftoli Petri alumnus, à quo primum Diaconus ordinatus, mox Presbyter, deinde etiam Epifcopus, poft D. Clementem, Romanam fedem obtinuit anno 103. Imperitavit ann. 9.menf.2. dieb.28. Pontificii regni coronam nobili corona martyrii condecoravit. Capite fub Trajano Imperatore truncatus 3. idus Julii ann. 111.in Vaticano cum prædecefforibus fuis fepulchrum accepit. Dierum 13.interregnum poft ejus deceffum fuit. Cæterùm Ánacletus fanctiffimè fanxit, Epifcopi inaugurationem fore conficiendam per tres Epifcopos. 6. Ad fedem deinde Rom. evectus eft S. EVARISTUS, natione Græcus, Judæo patre natus, cui. Iudæ Bethlehemitici nomen fecerunt ann. 112. E fancto throno jus dixit an.9.menf.3. mulctatufque capite fub Hadriano gloriose deceffit die 26. Oct. ann. 121. conditufque eft in Vaticano: vacavit fedes dies 18. Hic primùm parochialibus ecclefiis fines præfcripfit, titulofque presbyterorum diftinxit, quo quifque fuam & agnofceret, & diligentiùs adminiftraret. 7. Evarifto S. ALEXANDER Alexandri fil. Romanus è regione Capitis Tauri fucceffit ann. 121. Decem omninò annos fedens explevit, menf. v. dies 20.Hadriano fæviente, per martyrium diem claufit extremum ann. 132. die 3. menfis Maji, via Nomentana, 7. ab urbe lapide. Cujus facrum corpus poft multa fecula, cum Eventio, Theoduloque claris martyribus, Lucam translatum eft, conditumque in templo ejus nomini magnifice confecrato, ut infra narrabimus. Hic fanctif. Pontifex ad ampliorem paffionis Chrifti memoriam in Miffa verba illa mandavit addenda, Qui pridie quam pateretur, ufque ad formulam confecrationis, Hoc eft Corpus meum. Confecrandum vinum cum aqua debere mifceri fanxit : voluitq; latinam Ecclefiam non fermentato, fed azymo uti ad facrificia:luftratamq;aquam inftituit ad abigendos dæmones, morbofque pellendos. Itaque poft ejufdem palmam martyrii per 35. dies fedes vacavit. A 2 8. S. SIX Arenfis, Suanenfes, Clufinus, Perufimus, Caftellanus, Aricinus, Groffetanus, Volaterranus, Senenfis, Lucanus, Pistorienfes, Florentinus, Fefulanus, Lunenfis. In Vr bria, & Marcbia. Spoletum, Affium, Fulginas, Nucerimus, Eugubinus, Reatinus, Tudertinus, Amerinus Narnienfis, Interanenfis, Efculanus, Fir manus Camerinenfis, Auximanus, Humansu, dnconitamus, fimus, Senegallienfis, Fanenfis, Pisaurenfis, Forofempronienfis, Callienjis, Vrbimas a Ariminenfis, Ferentanus. 179. imperante M. Aurelio. Quindecim ann.in facris ultra tres dies dominatus eft miraque temporum tranquillitate deceffit 7. Kal. Junii anno 194. cum Imperator Commodus publicam rem adminiftraret, fepultufque eft cum fuis prædecefforibus in Vaticano. Cumque hujus Pontificis tempore maxima Christo fe multitudo mortalium adjunxiffet, ex diuturniori pace fides chriftiana protulit fines; mirumque in modum vifa eft florere, cum Imperatorum in Christianos rabies tartifper deferbuiffet. 8. S. SIXTUS Romanus, filius Paftoris è Via | A |R. E. ejufdem S. Ecclefiæ throno nobilitatus eft, an. latæ regione, cum effet presbyter, Pontifex fuble&tus eft ann. 132.feliciterque orbita martyrii decurfa, Roma deceffit 8. idus Aprilis, ann. Chrifti 141. inque Vaticano tumulatus eft, cum per ann. 9. fediffet, menf. 11. dies 22. Inter cætera fanxit, ut Sanctus, Sanctus, Sanctus, Dominus Deus Sabaoth, facrificaturi in miffa cantarent, cavitque ne prius Epifcopi, quos S. Romanus Pontifex ad limina Apoftolorum vocaffet, à fibi creditis populis reciperentur, quàm apoftolicas literas eofdem populos falutantes attulif fent. Poft hujus Pontificis deceffum diebus omninò duobus Romana Sedes vacua fuit. 9. S. TELESPHORO deinde è magna Græcia, quam hodie Calabriam vulgò vocamus, è Thurienfi civitate, Anacorite filio, jampridem presbyteratus ordine infignito, pontificalia infignia delata funt, ann. 142. Antonini temporibus. Sacrorum Antiftes extitit ann. 11. menf. 9. fi tres dies tantùm fubduxeris. Non fine cæde, & fanguine pro Chriftiana fide decertans fub eodem Antonino deceffit non. Januarii an.1 54.ac prope S. Petri Apoftoli corpus tumulatus eft in Vaticano. Solemne quadragefimale jejunium, jam olim ab Apoftolis inftitutum, novis fanétionibus renovavit Natalis Domini nocte miffas celebrari mandavit, atque in iilis Angelorum canticum, hoc eft, Gloria in Excelfis Deo, decantari præcepit. 10. S. HYGINÓ, poft Telesphorum, ex Græco philofopho parente Athenienfe progenito, jampridem presbytero, Romana fedes obvenit, die 13. Januarii, ann. 154. Antonino Pio Imperatore. Hic, ut aliquot fcriptorum fert fententia, martyr occubuit; tametfi contendant alii poftremos dies exegiffe in pace, die 8. Januarii ann. 158. tumulatumque fuiffe apud S. Petrum in Vaticano, Romano Clero Hyginus fanctiores edixit leges, ac cuique Ecclefiarum titulo presbyterum Cardinalem præfecit, five alios, qui ex Cardinalium arbitrio dependerent. Hinc Cardinalium, eminentiffimae poft Pontificem dignitatis, extitit origo; de quorum fub Hygino Pontifce ortu egregie Alphonfus Ciaconius, & Paulus de Angelis. 11. S. PIUS Aquilejenfis Rufi filius, frater Paftoris, cum romano presbyteratu fulgeret, in Pontificatum fucceffit an. 158. die 15. Jan. Præfuit ann. 9. menf. 6. demptis tribus diebus. M. Aurelio, & L. Vero Imperatoribus palmam tulit martyrii, die 11. menf. Julii ann. 167. defunctumque Vaticanum excepit. Quatuordecim omninò dies tenuit interregnum. Ceterum fan&tum Pafcha dominico die S. Pius celebrandum edixit, tum quòd ita olim ab Apoftolis fuerat inftitutum, tum ut unitati fidelium ea ratione confuleret, quam nonnullorum nimis morofa dierum obfervatio, an dicam inverfio, fcindere videbatur. 12. S. ANICETUS, poft hunc, filius Joannis, Syrus, univerfalis ecclefiæ adminiftrationem capeffit, cum prius Romanæ Ecclefiæ presbyteratus munere fungeretur ann. 167. M. Aurelio & Lucio Vero imperantibus. Ann. 8. citra menfes tres feptemque dies fedit ad clavum; facrumque thronum, unde per id tempus fanctiffimè jura dixerat, fuo fanguine purpuravit, die 17. M. Aprilis. ann. 175. fepultufque eft via Appia in cœmeterio, cui poftea de nomine Calliftinoren fecerunt. Dies 17. fuo Paftore fedes romana caruit. Cæterùm Aniceti tempore, Polycarpus Joannis Evangeliftæ nobilis alumnus Romam venit, ab coque eft Epifcopus Smyrnenfis ordinatus. 13. S. SOTER Anicetum fecutus eft ad fedem. Hic Fundi in Campania Concordio patre natus eft; unde ab aliquibus Concordius Soterus dictus eft: obvenit autem ei ecclefiafticum Imperium anno 175.die 5. menfis Maji, imperante M. Aurelio Antonino Philofopho. Præfuit facris rebus annos 4. haud ferè integros; cùmque pacificè deceffiffet, in cœmeterio è fuo nomine dicto funeratus eft via Appia, quod deinde cœmeterium Callifti appellavere. Sedes haud plufquam 2. dies vacua fuit,donec novo creando Pontifici Comitia agitarentur. 14. S. ELEUTHERIUS Græcus, parente Abundio, patria Nicopolitanus, olim Presbyter S. A B C D 15. S. VICTOR deinde Africanus filius Felicis, Commodo adhuc imperante ann. 194. romanam evafit ad fedem, in eaque ann. 10. menf. 1. dies 8. fan&tiffime vivens explevit; fidemque, quam edocebat, profitebaturque, effufo per martyrium fanguine illuftravit. Elatus in Vaticanum illatus eft. Interregnum 2. dierum omnino fuit. Cæterùm Victoris autoritate per Afiam aliquot concilia in caufa fidei faluberrimas protulere fententias; ipfeque, tum ob cæteras res præclarè geftas, tum decreto de Pafchate poft 14. lunam celebrando, illuftris evafit. 16. S. ZEPHYRINUS Romanus Abundii filius ecclefiafticum deinceps fucceffit in regnum, imperante Severo, ann. 203. Imperitavit ann. 18. dieb. item 18. vitam finivit ann. 21. tumulat ufque eft in cœmeterio fuo via Appia. Comitiis agitandis fex dierum fpatium fuit. Zephyrino fedente, quinta in Chriftianos perfecutio oborta eft, quam impius Severus Imperator commovit, in qua quidem Zephyrini pictas in gregem, conftantia autem in adverfis enituit. Cæterùm dum Severus nomen christianum conatur extinguere, Pontifex Zephyrinus decreto de anniverfaria facrofan&tæ Euchariftiæ communione, circa ferias Pafchatis, chriftianam pietatem accendit. 17. S. CALLISTUS Romanus Dionyfio parente ortus, polt Zephyrinum Pontifex acclamatur, ann. 221. die dominico, hoc eft 4. non. Septemb.Antonino Heliogabalo imperante. Annis 5. rexit ecclefiam, mense 1. diebus 1 2. Poft diutinam carceris macerationem in puteum demerfus eft, prid. idus Octobr. ann. 226. fepultufque eft in cœmeterio Calepodii. via Aurelia; fexque tantùm dies inter defunctum novumque Pontificem interceffere. Hic S. Mariam trans-Tiberim ædificavit confirmavitque jejunium, quod quater in anno Apoftolorum traditione celebratur. 18. URBANUS ex Pontio parente Romanus Pontifex inde creatur ann: 226. principe Alexandro : cathedram Romanam tenuit, ann. 6. menfes 7. dies 4. Capite plexus eft fidem propugnans die 25. menf. Maji, ann. ab orbe redempto 233. Celebris ejus pontificatus evafit non modò ex decreto de bonis ecclefiafticis in pios ufus convertendis, fed etiam ex illuftri martyrio S. Cæcilia virginis, Valeriani, ac Tiburtii, quos ad hujufmodi agonem conftantiffime animaverat. Hic in cœmeterio Callifti via Appia tumulatus quiefcit. Sedes verò Romana post 30. dies novum paftorem excepit. 19. S. PONTIANUS Romanus, filius Calphurnii, Alexandro imperante, Pontifex electus eft ann. 233. 8. Kal.Julii, atque ab eodem Imperatore in Sardiniam relegatus, ubi poft multos exantlatos labores, Maximino præcipiente, illuftrem tulit: palmam martyrii 19. die Novemb. ann. 237. in eademque infula tamdiù jacuit tumulatus, donec Fa-bianus Papa ejus facras reliquias Romam transferendas, inque cemeterio Callifti recondendas honorificé curavit. Extraxere comitia vacuam fedem dies omninò 13, cum. demortuus Pontianus 5. annos fediffet fupra 2. dies. 20. S. ANTHERO deinde, Romuli filio, Petilienfi è magna Græcia, imperante Maximino, pontificale onus delatum eft ann.237. Cæterum breviffimus pontifex, quippe qui per unum vix menfem, ac 14. dies violenta martyrii morte fublatus imperitaverit ann. 238. fepultufque eft in cometerio Callifti via Appia. De novo creando pontifice 13. dies conful tatio tenuit. 21.S. FA |