causis et racionibus infrascriptis, Primo quia dominus Kazimirus Rex Polonie, ante tempus et tempore inpetracionis apostolicarum litterarum extitit et est excommunicacionum sentenciis multipliciter irretitus. Ex eo quod ipse dominum Joh. presbyterum, qui dicitur lector Cypzensis violenter capi, incarcerari et per aliquot dies captum in vinculis detineri fecit, mandavit seu ratum habuit. Item tempore quo domini mei Magister et fratres Ordinis supradicti cum sua potencia et cum auxilio Magnifici Principis domini Johannis Regis Bohemie qui protunc devocionis causa peregrinando in Prusyam advenerat in terris infidelium paganorum pro utilitate publica fidei catholice strenue laborando agerent idem dominus Kazimirus Rex predictus cum patre suo quondam Domino Wladisslao, et cum subditis et vasallis domini Janizlai archiepiscopi et Ecclesie Gneznensis, de consilio assensu ac mandato eiusdem archiepiscopi Terram Culmensem predictorum Magistri et fratrum ac domini Culmensis Episcopi, violenter intravit et eam rapinis et incendiis crudeliter devastavit libertates et privilegia dictis Magistro et fratribus ab apostolica sede indulta temere violando. Ex quorum violacione, non est dubium dictos Regem et archiepiscopum ipso facto excommunicacionum sentencias latas a sanctissimis patribus et dominis quondam Honorio et Allexandro Romanis pontificibus et a Canone Si quis suadente, et aliis iuribus incidisse. Item postea idem dominus Kazimirus Rex predictus cum quondam suo patre predicto de consilio et cum auxilio dicti domini Gneznensis archiepiscopi, adiunctis sibi paganis infidelibus in detrimentum populi christiani et obrobrium fidei catholice Terras dominorum meorum Magistri et fratrum predictorum, ac domini Culmensis Episcopi. videlicet Culmensem Luboviensem, rapinis et incendiis cum hostili crudelitate vastavit Et innumeros utriusque sexus homines tam clericos quam laicos per manus execrabilium paganorum quos iidem Rex et archiepiscopus advocaverant, quosdam abduci fecit quosdam vero crudeliter trucidare. Quare non est dubium ipsos dictas excommunicacionum sentencias incidisse, Esto preterea sine preiudicio tamen dominorum meorum quod non obstantibus racionibus supradictis ipse commissiones essent alique adhuc dico quod vos domini supradicti, non debetis ad earum exequucionem procedere ex causis et racionibus que sequuntur. Quia licet dissensio et controversia inter dictum Regem Polonie et archiepiscopum Gneznensem ac subditos eorum incolas regni Polonie ex una. Dominosque meos Magistrum et fratres Ordinis supradicti parte ex altera aliquamdiu durasset, postea tamen per Magnificos principes dominos Karulum ungarie et Johannem Bohemie Reges veros et legittimos eiusdem dissensionis arbitros et amicabiles compositores ad hoc electos a partibus super omnibus dissensionibus controversiis dampnis et iniuriis hincinde tempore Guerrarum illatis, ordinacio pacis concordie remissionis et finis facta fuit. Primo in Regno ungarie et post modum mediante iam dicto Rege Bohemie in Regno Polonie innovata et consumata fuit. Et insuper iuramentis per prefatos Regem Polonie scilicet et Magistrum corporaliter prestitis solidata ubi dominus archiepiscopus Gneznensis pro se et aliis sibi metropolico iure subiectis, presens fuit, et Ordinacionem factam laudavit, eiusque innovacionem consumacionem ac remissionem omnimodam suasit fieri factisque consensit, ac pactum de non petendo fecit. Et expresse omni accioni et impeticioni sibi super dampnis et iniuriis conpetentibus renunciavit et litteras renunciacionis huiusmodi dare promisit, quas eciam idem dominus archiepiscopus se dedisse domino Regi Polonie dictis fratribus presentandas postmodum publice fassus fuit et super premissis omnibus inviolabiliter observandis idem dominus archiepiscopus manum suam in signum fidei iuxta morem patrie dedit Magistro et fratribus, ibi eciam dominus Kazimirus Rex Polonie sepedictus Terris Culmensi Pomeranie et Michelovie, ac iuri si quod super eisdem terris sibi competeret, prout ipse idem in ungaria coram dictis principibus ungarie et Bohemie regibus prius fecerat expresse, et intotum renunciavit nichil iuris aut dominii in eisdem terris sibi aut suis successoribus retinendo. Approbavit eciam et innovavit Rex Polonie predictus pro se et incolis Regni sui tam clericis quam laicis compensacionem a dictis ungarie et Bohemie Regibus factam super omnibus dampnis et iniuriis tempore guerre inter eundem Regem et dominos meos Magistrum et fratres suosque subditos utrimque habitis. Cui approbacioni et innovacioni dictus dominus archiepiscopus manifeste consensit, et quia de Ordinacione buius eiusque consumacione factis tam sollempniter in inpetracione commissionum premissarum ad vos optentarum nulla fuit facta mencio, patet quod ipse sunt subrepticie, quia sunt super re transacta et omnimodo finita ac tacita veritate optente. Item in impetracione earumdem commissionum manifesta falsitas est expressa, ubi dicitur quod Magister et fratres Terras Culmensem Pomeranie et Michelovie per violenciam occuparunt et detinent occupatas, quia notorie constat omnibus quod domini mei Magister et fratres Ordinis supradicti easdem terras bona fide et iusto titulo sunt adepti, et adeptas seu habitas legittime longis temporibus possiderunt. Et insuper dictus Rex Polonie non solum eisdem terris ut predicitur, plene et intotum renunciavit, verum eciam omnibus privilegiis et litteris impetratis et eciam inpetrandis omnique alii iuris auxilio, quo de facto eciam posset contra dietam ordinacionem in toto vel in parte veniri, promittens pro se et successoribus suis ac incolis Regni sui, tam clericis quam laycis dicto domino archiepiscopo tunc presente consenciente ac ratificante, contra Ordinacionem eius consumacionem et renunciacionem huius de iure vel de facto in toto vel in parte per se vel alium non venire, Et super hiis omnibus observandis idem dominus Kazimirus Rex Polonie corporale prestitit iuramentum in presencia multitudinis copiose, prout hec apparent per publica instrumenta et adeo sunt notoria quod nulla possunt tergiversacione celari. unde si premissa vel eorum aliquod domino pape fuisset expressum ipse dictis Regi et archiepiscopo suas utique litteras denegasset, Et quo patet quod dicte commissiones et littere apostolice sunt expressa falsitate, ac veritate tacita impetrate et sunt subrepticie invalide nulle et nullius vigoris et per consequens nulla vobis per eas aut earum virtute seu occasione potuit aut debuit iurisdiccio aut aliqualis iudicandi seu exequendi facultas attribui vel acquiri. Et quia vos domini supradicti, qui vos presentis cause commissarios seu delegatos dicitis non attentis causis et racionibus prescriptis quas alias et alibi in vestri absencia quia vos comode et sine periculo adire non potui, proposui publicavi et appellavi, vos dictas commissiones in preiudicium et gravamen dominorum meorum Magistri et fratrum predictorum ac mei eorum nomine suscipientes admisistis easque in detracionem fame Magistri fratrum et Ordinis predictorum in Ecclesia Cracoviensi et alibi publice clero legi ac populo publicari fecistis permisistis et ratum habuistis, occasione earum vobis iurisdiccionem de facto indebite quia de iure non potestis usurpando, In ipsa causa proceditis vultis et dicitis vos velle procedere, et sic transactum sollempniter ac concorditer finitum negocium retractare disponitis et viam vultis periuriis apperire. Idcirco Ego Jacobus procurator supradictus constitutus coram vobis, appellacionem alias interpositam innovo et ex causis premissis et qualibet earum aliisque suo loco et tempore proponendis. Senciens dominos meos Magistrum et fratres sepedictos indebite et iniuste gravatos timens eciam verisimiliter eos et me eorum nomine inposterum plus gravari, a vobis vestris iurisdiccionibus exequucionibus processibus gravaminibus illatis comminatis vel eciam inferendis, ad sanctissimum patrem et dominum nostrum dominum Benedictum Summum pontificem et ad sedem apostolicam in hiis scriptis provoco et appello, nomine procuratorio quo supra, et nomine omnium dictis dominis meis adherencium, seu adherere volencium, ac nomine omnium quorum interest submittens et subponens dominos meos, statum bona et iura eorum cum omnibus eis adherentibus proteccioni sedis apostolice Et apostolos michi et dominis meis a vobis traddi et concedi peto primo secundo et tercio, et iterum et cum instancia peto reverenter. Acta sunt hec anno Mense die hora loco pontificatu predictis. presentibus venerabilibus patribus et dominis Janizlao archiepiscopo Gneznensis, et Johanne Episcopo Poznaniensis Ecclesiarum cum quibusdam Ecclesiarum suarum Canonicis et Clericis Magistro Mathia archidyacono Ploczensis Ecclesie Nicolao in Strosberg plebano Culmensis dyoc., Johannne de Kalicz plebano sancti Georii in Warschovia, Johanne de ladomiria presbytero, Bartholomeo advocato Herbordo Cive Civitatis Warschovie. Jarislao archidyacono Cracoviensis Ecclesie et aliis pluribus tam clericis quam laicis fidedignis. Et ego Nicolaus quondam Gotschalci de Kopynhaven Clericus Culmensis dyoc. publicus apostolica auctoritate notarius, presentis appellacionis interposicioni leccioni protestacioni et omnibus aliis premissis una cum prescriptis testibus presens fui et ea vidi et audivi fieri, ac de mandato dicti domini Ia. fideliter transscripsi et in hanc puplicam formam redegi nil addens vel minuens, meoque nomine et signo consuetis consignavi rogatus. Constat in nona linea, a capite numerando has dicciones. recitavit et legit, esse cancellatas Et super decimam septimam lineam hanc diccionem. eis. esse scriptam non vicio sed errore. Original-Urkunde im geheim. Archiv. Schiebl. 60. No 21. b. No XVI. Der Hochmeister Dietrich von Altenburg protestirt gegen die vom König von Polen für die Beobachtung des Friedens geforderte Geldsumme, erklärt sich jedoch seiner Seits zur Aufrechthaltung des Friedens geneigt. 1339. In Nomine domini Amen. Sub anno Nativitatis eiusdem M° CCC XXX. Nono Indiccione septima. ultima die mensis Marcii hora quasi vesperarum in preurbio castri Thorun Culmensis dyoc. Pontificatus sanctissimi in christo patris domini Benedicti pape XII. anno quinto in presencia mei et notariorum ac testium subscriptorum. constituti, honorabiles viri dominus Galhardus de Carceribus prepositus Titulens. et dominus Petrus Gervasii Aniciensis Canonicus. asserentes se fore nuncios speciales serenissimi principis domini Kazimiri Regis Polonie parte ex una et Religiosus in christo frater Theodericus Burcgravius de Aldenburg. Magister Generalis Ordinis domus Theut. et sui conpreceptores parte ex altera, presentibus venerabilibus in christo patribus dominis. Mathia Wladislaviensis, Bertholdo Pomezaniensis et Ottone Culmensis ecclesiarum Episcopis. predicti nuncii asseruerunt publice. quod prelibatus Rex ordinacionem inter eum et suos, ac pretactum Magistrum et ordinem suum. factam, nullo modo vellet servare. nisi prenominatus Magister et sui confratres sibi quatuordecim Millia florenorum solverent atque darent. Ad que prefatus dominus Magister in modum responsionis protulit hec verba. protestacione premissa. quod per ea que diceret et responderet, non intenderet recedere ab appellacione sua quovis modo et dixit. quod ordinacionem eandem. in omnibus suis articulis. punctis. et clausulis inviolabiliter hucusque servavit, et inantea in quantum in eo est servare velit inconcusse, nisi per partem domini Regis prenominati fuerit violata, subiunxitque. quod quia ad prestacionem pecunie petite aliqua de causa nullatenus teneretur, ideo eam utpote indebitam dare nollet. Nichilominus tamen obtulit se ultroneum et paratum, ad resarciendum refundendum. et emendandum, ad arbitrium bonorum virorum neutri parcium. suspectorum. si aliqua dampna vel iniurie. per eum aut per suos parti adverse ante vel post ordinacionem prefatam illata fuissent, de quibus non esset satisfactum, aut que non essent emendata. sopita quomodolibet vel extincta. de quibus legittime doceri posset et constare, petens illud idem sibi fieri viceversa, super dampnis que probare posset legittimis documentis. Actum anno Indiccione. pontificatu mense. die. hora et loco. prenominatis Presentibus honorabilibus viris dominis Alberto preposito. Bogufalo. Scolastico. sbeluto Doctore decretorum. Custode Ecclesie Wladislaviensis. Johanne preposito Jacobo Officiali Arnoldo Cantore ecclesie Pomezaniens. Cristano preposito Bertoldo Officiali. Johanne Kokir et Johanne dicto ritter Canonicis ecclesie Culmensis, Petro subpriore. Johanne lectore fratribus ordinis predicatorum, Ulrico Custode Nicolao Gardiano fratribus Ordinis minorum in Thorun. Consulibus quo. que Antique et Nove civitatis Thorun, et quampluribus aliis Militibus et nobilibus testibus ad premissa vocatis et rogatis. In quorum evidenciam pleniorem sigilla predictorum dominorum episcoporum videlicet Wladislav. Pomezanien. et Culmen. presentibus sunt appensa. Original-Urkunde im geh. Archiv Schiebl. LX. No 21. a. No XVII. Der Hochmeister Dietrich von Altenburg verleiht den Nachkommen des alten Stammpreussen Millegede in Berücksichtigung seiner großen Verdienste und seiner Treue gegen den Orden drei Dörfer mit gewissen Freiheiten und gegen gewisse Verpflichtungen. 1339. - In dei nomine amen. Decet benemeritos retribucio decet ut hii quibus non solum suffragantur fidelitatis obsequia, sed et probitatis succurrunt merita uberioribus et pocioribus remuneracionum beneficiis attollantur. Igitur noscat presens etas et successura posteritas Quod nos frater Theodericus Burcgravius de Altenburg fratrum Ordinis hospitalis sancte Marie Domus Thewtonicorum Irlmi. Generalis Magister fidelem adhesionem dilecti nostri quondam Millegeden, quam nostris fecit fratribus, ad ipsos, relictis bonis suis uxoreque et pueris declinando, eisque constanter et fideliter adherendo dum transactis temporibus Henricus Muriche et universi prutheni ac Sambite a christiana fide prophanassent. et contumaciter apostatassent, necnon fidelia ac placabilia ipsius et suorum heredum infrascriptorum obsequia, condigni favoris et remuneracionis gracia prose |