Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Prussorum sic volumus observari, ut si inter se Prutheni aut Pruthenus cum theutonico et e consulto discordiaverint et mutuo se verbis vel factis in predictis bonis et civitate offenderint, hoc a nostro advocato iudicetur, et de questu inde derivato sepedictus scultetus et sui posteri terciam partem tollent, nos vero reliquas duas partes, quidquid autem pro pena iudiciali inflictum fuerit personis quibuscunque ad quatuor solidos et infra totum debetur sculteto prout de his in supradicto privilegio plene claret, presentibus in testimonium nostri ac venerabilis nostri capituli minori sigillo appensione munitis.

Datum in castro nostro Brunsberga sabbato ante ramos palmarum sub anno domini Millesimo trecentesimo quinquagesimo primo.

Von einer offenbar nicht ganz richtigen Abschrift.

N V.

Der Rath der Stadt Mewe verkauft den Fleischern der Stadt die städtischen Fleischbänke gegen einen jährlichen Zins.

1353.

In nomine sancte et individue trinitatis amen. Wen alle dink dy do got getyrmet und geschaffen hat undir der sunen nicht stete sint und keyn ebig wesen hy gehaben mogen, und das cranke gedechtnisse des menschen mit vorgeenden iaren vorgenklich ist und dy vorgessenunge di do eyne mutir ist der irrunge vil dicke Werrunge und czweytrechtunge machet under den leuten an eczlichen dingen dy man begriffen wil adir der man bequemlich ein beginstnisse haben wil, wen denne daz alzo vorwor ist, daz allir dinge gedechtnisse ebiklichen czu halden vil bas und eygentlicher der gotheyt zugehort denne der menscheit, so ist daz wol billich und cziemet sich von rechte, das man alles des, das man nu czu vromme und "czu nutze begynne wil, haben adir schicken wil mit gedechtnisse der brife und bevestunge der Ingesigel, ouch geczügnisse bedirber leute genczlichir bestetiget, das is stet und veste moge bliben, durch daz so tu wir rotleute von der Mewe Andreas Magister Johannes Auevleisch, chunrad Bynczu, Hermanus Wyse, Mathias Weninge Nyckel kunt und offenbar alle den dy desin brif sehen adir lesen horen, daz wir mit eyntrechtikeit bedirber leute der eldisten und mit der gemeyne von der vorgenanten stat sin czu rote worden mit gesamiter Wilkör und guten Willen, daz wir der vorgesprochen stat vleyschbenke vorkouft haben unsern vleischern dy mit uns wonhaft sint, eyne iczliche der vorgenanten benke umme vir mark ezu vorlibe yn und iren nochkomelingen ebiclichen noch Colmischen rechte czu besiczen halden adir czu vorkoufen ein iczliche der vorgesprochen vleischbenke ume vomftehalben virdung ebiges czinses, der do an alle hindirnisse alle iar of dy Wynachten der dicke genanten stat

[ocr errors]
[ocr errors]

sal gevallen, ydoch sal nymant der vorgedochten vleischer dy do nu sint adir nochkunftig werden sine vleischbank vorkoufen, is si denne mit der rotleute wissen von der Mewe adir willen. Sundirlich daz dise ding veste sin und unvorrücket ouch ungehindert ebiclichen bliben von alle den dy do nu sint adir umerme noch uns komen, so habe wir vorgenanten rotleute mit rate und mit wissen der eldisten ouch der gemeyne von der vorgesprochen stat desin brif schriben lassen und mit unsirme anhangenden Insesigel befestiget, übir dise dink si wir rotleute von der Mewe geczüge als unsir iczlichir vor mit namen genant ist, und andir erliche leute do mite, Werner Nicolaus schriber, Hor. Benke und ouch andir bedirbe leute der gemeyne wi si genant sin dy do gewest sint dy mit treu und worheit steteclich sint dirvunden. Dyser brif ist geschrebin und gegebin noch cristes geburth obir tusent iar obir drihundirt iar in dem dry und vomfczigisten iare an dem nesten Suntage noch Wynachten.

Original-Urkunde im Raths-Archiv zu Mewe.

N VI.

Der Bischof Johannes von Ermland bestätigt die von seinen Vorfahren getroffenen Unordnungen in Be treff des Schultheißen-Umts der Stadt Wormdit und verleiht dem dortigen Hospital zum heiligen Geist sechs Freihufen. 1359.

[ocr errors]

In nomine Domini amen. Nos Johannes dei et apostolice sedis gracia Episcopus Warmiensis notum esse volumus presencium inspecturis, quod olim Reverendus pater dominus Eberhardus predecessor noster Warmiensis Episcopus civitati seu opido nostro Wormditt in ipsius fundacione possessiones pertinencias ac libertates certas infrascriptas ac eciam sculteto ibidem et eius successoribus sex mansos liberos et medietates molendinorum infra granicies eiusdem opidi consistencium et quedam alia inferius tacta contulerit et assignaverit, ac ipsos sicut opidum videlicet seu eius incolas et scultetum sui ipsius literis sui et capituli sui sigillis sigillatis munierit. Nos tamen postea dum essemus venerabilis prioris quondam domini Hermanni predecessoris nostri Warmiensis episcopi vicegerens eandem sculteciam cum sex mansis contractis et medietatibus predictorum molendinorum omnibusque aliis ad ipsam sculteciam pertinentibus a Martino tunc sculteto ibidem nomine eiusdem domini Hermanni ad proprietatem ac dominium mense épiscopalis legitime comparavimus et emimus. Deinde reverendus pater olim dominus Johannes Warmiensis episcopus tanquam meliora prospiciens dictam sculteciam seu partem jurisdictionis infra expressam duntaxat, reservatis et retentis mense eidem sex mansis, molendinis et ceteris ad sculte ciam spectantibus, vendidit legaliter opido antedicto, unde

ne huiusmodi empciones et contractus in oblivionem veniant tractu temporis aut ex prelibatis libris domini Eberhardi predictis opido et sculteto datis aliquis dubius scrupulus oriatur, de consilio venerabilium fratrum nostrorum dominorum Hartmanni prepositi, magistri Hermanni decani, Johannis custodis, Wilelmi cantoris tociusque capituli nunc predicte ecclesie nec non et voluntate dicti oppidi seu incolarum ipsius mense nostre et opido prefato providere cupientes dictas litteras cancellavimus et omnino anihilavimus et tenore presencium omnia et singula ad opidum ipsum spectantia pro memoria perpetua duximus exprimenda. Recognoscimus igitur et ad noticiam cunctorum deducimus, quod memorato opido Wormdit in fundacione sua per dictum dominum Eberhardum deputati et collati fuerint quadraginta mansi, quorum triginta situantur ex parte occidentali fluvii Drevante et decem ex alia eius parte pro lignis, pascuis et aliis usibus quibus iure Culmensi libere perpetuo possidendi, Item unus mansus liber pro hortis extra fossatum eiusdem opidi situatus, Item sexaginta octo mansi, censuales, de quorum quolibet possessores eorum singulis annis in festo sancti Martini episcopi mense nostre mediam marcam monete currentis et plebano ibidem mensuram siliginis et mensuram avene dare et solvere tenebuntur. De predictis vero quadraginta mansis liberis a quibus nec mense nostre nec plebano solvent quidquam eo salvo quod si ex dictis quadraginta mansis liberis aliquos mansos ad aratrum seu agriculturam redigi contigit extunc possessores seu cultores ipsorum de quolibet manso solvent plebano mensuram siliginis et mensuram avene sicut de mansis censualibus est promissum, preterea in signum iuris Culmensis solvent incole dicti opidi mense nostre de qualibet curia infra muros seu septa opidi existente sex denarios Culmenses in termino prelibato excepta una curia integra quam idem dominus pro hospicio et commodo capituli seu dominorum canonicorum predictorum liberam omnino contulit eidem capitulo perpetue possidendam, et licet omnes mansi prefati cunctis sint assignati terminis et graniciis prout eos possident ac hactenus possiderunt, si tamen ipsos mensurando plures vel pauciores mansi reperirentur, quorum hoc proportionabiliter de censu solvetur, plus vel minus. habent eciam opidani seu incole dicti opidi facultatem venandi libere vulpes et lepores et aucupandi et piscandi in bonis predictis, nunquam licebit opidanis sepedictis aliqua statuta nova condere que Willküre, vulgariter nominantur vel consuetudines introducere novas sine domini episcopi licencia speciali, nec licebit eciam dare vel vendere cuipiam religioso vel religioni domum vel aream in ipso opido vel extra nec eciam alicui alteri qui inibi residere nolit sine episcopi pro tempore licencia et consensu opidanorum predictorum. Insuper de censibus seu redditibus annuis in ipso opido de mercatorio, stuba balneari, macellis carnium, bancis panum, budis institorum et penestatorum ac scampnis sutorum annualibus et aliis cmnibus censibus una me

dietas eidem opido et opidanis et alia medietas cedet nostre mense, si tamen de turribus muri ipsius opidi census aliquis obvenerit, de hoc nil mense nostre debebunt, sed pro emendacione muri et turrium eorundem quos eciam suis construxerunt sumptibus et laboribus integre retinebunt. Pro dote eciam parochialis ecclesie ibidem quatuor mansi liberi et duo censuales, de quorum duorum quolibet mediam marcam monete proutacte plebanus pro tempore ibidem mense nostre singulis annis in termino prelibato solvere tenebitur, sunt assignati prout hec omnia in litteris predicti domini Eberhardi sanis et integris omni vicio et suspicione carentibus vidimus contineri. Insuper ex vendicione prefata dicti domini Johannis predecessoris nostri habent et possident iidem opidani ius et officium scultecie in opido et ubicunque in bonis predictis ita videlicet quod scultetus per consules aut eorum superiores seu consules deputatos seu deputandos omnes minores causas ad quatuor solidos et infra se extendentes in opido et extra ubicunque infra granicies premissas advocatus vel alius mense nostre commissarius iudicabit et de emendis seu obvencionibus earumdem sive a propriis inter se sive a Pruthenis cam theutonicis vel e contra discordantibus et se invicem verbis vel factis offendentibus vel alias quocunque cadentibus pars tercia eisdem opidanis debebitur, duabus partibus mense nostre reservatis, prout hoc olim sculteto ibidem velut in supradictis litteris domini Eberhardi continebatur competebant. Premissa itaque omnia et singula per predecessores nostros acta cum appareant evidenter legitime hec facta approbamus et ratificamus et de consilio nostri venerabilis capituli tenore presencium confirmamus volentes ipsa perpetue fore firmitatis. Verum quamvis ut premissum est nos sex mansos qui ad scuteciam pertinebant pro mensa nostra dum essemus vicegerens emerimus, presencium tamen pro eis constitutum nec per nos tunc nec per dominos Hermanum et Johannem predecessores prelibatos episcopi venditorum solutam extitit sed demum nos ad episcopatum promotos solvere oportebat, considerantes hospitale sancti Spiritus prope dictum opidam Wormdit per memoratum dominum Hermannum predecessorem nostrum laudabili devocione pro colligendis infirmis in facultatibus fundatum pro pauperum infirmorum sustentacione deficerc indeeensque fore inceptum tam pie per eum ob egestatem huiusmodi deperire, Nos ipsum aliquantulum prosequi cupientes dictos sex mansos de fructibus nostris at dictum est per Nos emptos et solutos de consensu prelibati nostri capituli eidem hospitali pro infirmorum sustentacione conferimus omnino liberos ad honorem dei omnipotentis et donamus perpetuo tenendos et habendos. In quorum rei testimoniam nostri et capituli nostri sigillis fecimus sigillari: Datum Brunsberg anno domini millesimo trecentesimo quinquagesimo nono vigilia assumpcionis virginis gloriose.

Nach einer offenbar nicht ganz richtigen Abschrift aus dem Raths Archiv zu Wormditt.

[ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

Czum eynem ewigen gedechtnis wissen dy kegenwertigen und nochkomelinge, die diessen brieff sehen und hoeren, das wir Bruder Ulricus Rike (Ulrich Fricke) kompthur zur Balge und voyt uff Natangen, das wir myt reifer vorwillunge unsser Bruder betrachten den nucz des ordens, vorleyen und gunnen unsseren getrawen eynwonern vor unsserem schloes Johannispurgk in allen umlegenden sehen phuelen und flissern gegenwertigen gewalt mit netzen und angelen volkomen fischerey doch alzo das sy nicht wehern sollen machen uber zehe ader flisser und dem pfleger unssers vorbenumpten hawsses yn yren fischereyen nicht zu nohen seyn, Nehemen doch auss zwene sehe den eynen Warssen und den anderen Neden genant in welchem sy keyne gerechtikeyt sollen haben denn wir sy zcu nucz unsserem hawsse Johanispurgk gebrauchen und haben wollen. Wir erleuben auch vorbenumten einwonern allerley wilt zw vohen und schlahen, anzuheben vom flies Kerwiken bis an dy Littawische grencz und alzo weyt al sy vor yn thueren weidwergk gebrauchen, czw eynem czeychen der oberkeyt adder unsser Brueder dy do seyn werden sollen sy von allen grossen thiren als gewonlich ist eyn viertell oberantworten aussgenommen beheren und wilde schwein, von welchen sy solliche pflicht nicht zw thwen scholdigk seyn, sunder sich irer gewonheit halden, Dornoch sy honigk finden das sy zcw vorkoefen haben, szo sall der pfleger des hausses Johannispurgk, szo ers zcu nucz der brueder bedarff von gemelten einwonern eyn thonne vor 11 eine halbe mark beczalen, von welcher freyheit sy uns und unssern bruedern jerlich uff Martini von iczlichem Roch dinstlich underscheiden eine halbe mark geben.

Spätere Ubschrift im Geheim. Archiv.

Ohne Datum (zwischen 1361–1371). Vgl. Voigt B. V. S. 643.

N VIII.

[ocr errors]

Das Ermländische Domkapitel verleiht dem Müller in Staboniten mehre Freiheiten gegen gewisse Verpflich= tungen. 1380.

[ocr errors]

In nomine domini Amen. Universis et singulis presentes litteras inspecturis nos Henricus prepositus. Michael decanus totumque Capitulum Ecclesie Warmiensis cupimus fore notum quod dudum prépositus decanus et Capitulum nostri predecessores utilitati Capituli intendentes molendinum in Staboniten locantes ipsum sub una Rota et cum

« ZurückWeiter »