Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

kaufen und zu verkaufen. Der zunehmende Gebrauch des RsNdmischen Rechts machte, daß man die Deutschen leibeignen Bauren auf deren Zustand die Begriffe von einem Römischen Sklaven oder Knecht sich nicht recht anwenden ließen, lieber zu der Klasse der Freyen oder Freygelassenen zählte. Ueberdem verbreitete sich damals die Meinung immer mehr, daß die Leibeigenschaft dem göttlichen Gesch, oder den Grundsäßen des Christenthums uns der Bibel zuwider sey *); und verursachte hie und da Freylassung der Leibeignen aus Andacht oder Religiosität. Ohne Zweifel sas hen auch manche Herren schon damals ein, daß ihnen auf ihren Gütern mit freyen Leuten besser geholfen sey als mit Leibeignen ließen daher ohne Bedenken freye Leute aus Holland und Flans dern als Colonisten kommen, und sich im Lande anbauen, und ließen mit diesen ihre bisherigen Leibeignen nach und nach gleiche Rechte und Freiheiten genießen **). Bey aller damaligen bessern Behandlung der Landleute und bey ihrem zunehmenden Wohls fande aber findet man auch nicht die geringste Spur von Anstalten zu ihrem Unterricht und zur Befreyung von ihrer tiefen Unwissens heit, oder von Landschulen. Die edle menschenfreundliche Fürs forge für dies wichtige Bedürfniß einer so zahlreichen Menschens Klasse war bessern Zeiten, und einsichtsvollern wohlthätigern Res senten aufbehalten.

Schwabenspiegel c. 52. §. 6. u. f. w.

**) Schmidts Geschichte der Deutschen. 4ter Band 6te Buch. S. 367-37 Le

Anhang.

Anhang

einiger merkwürdiger Urkunden zur Magdeburgischen Geschichte.

1) Das Seite 20. dieser Geschichte angeführte Capitulare Karls des Großen, worin der Stadt Magdeburg zuerst gedacht wird.

Capitulare II. cap. VII. item Capitulare III, cap. IX. anni 805.

[blocks in formation]

De negotiatoribus, quousque procedant.

Cap. VII. De negotiatoribus, qui partibus Slavorum et Avarorum pergunt, quousque procedere cum fuis negotiis debeant, id eft, partibus Saxoniae ad Eardenwich, ubi praevideat Hredi, et ad Schesla, ubi praevideat Madalgoz.. Ad Magadoburg praevideat Hat10. Ad Erpisfurt praevideat Madalgaudus. Ad Fo racheim et ad Breemberg et ad Ragenisburg Audulfus, et ad Lauriacum Warnarius. Et ut arma et brunias non ducant ad venumdandum. Quodfi inventi fuerint portantes, omnis fubftantia auferatur ab eis; dimidia quidem pars partibus palatii, alia vero medietas inter. jam dictos miffos et inventorem dividatur *).

2) Die

*) Steph. Baluzii collect. Capitular, reg. Francor. edit. Pa rifiis Tom. I. p. 425. 431. et Anfegifi Abbatis collect. Capitul, edit. ex biblioth, Pithoeana, Parif. 1640, p. 45.

2) Die vorhin S. 48. desgleichen S. 54. und 55. ange, führte Urkunde Oito des Großen vom 9ten Jul. 965. wodurch er dem Morigkloster zu Magdeburg das Markts recht und die Münze daselbst, nebst den Zolleinkünften und Abgaben von allen zu Magdeburg eingehenden Waaren schenker.

In nomine fanctae et individuae Trinitatis. Otto divina favente clementia Imperator Auguftus. Cum plurima antecefforum noftrorum Imperatorum, videli cet aut Regum munifica largitate, ecclefiis Dei, pro augmento vel amplificatione earumdem utilia, fimul et commoda, fint collata fubfidia, unde et in fui status tranquillitate roborentur, et ob irruentium extrinfecus infestationum molestias muniantur: Idcirco nos respectu divinae remunerationis pro remedio animae noftrae, dilectaeque conjugis noftrae Adelheidis, filiique noftri cariffimi Ottonis, pro ftatu quoque et incolumitate Regni vel Imperii nostri, mercatum in Ma a g deburg, et monetam, omnesque telonii fructus vel ufuras, quoquo modo vel a navigio advectis, vel plauftris, vel carrucis, vsl quibuscunque vehiculis adductis, five ab equitibus, vel peditibus, vel cujuscunque modi aut conditionis hominibus fupervénientibus allatis mercibus acquirendas vel accipiendas, feu quicquid hactenus utilitatis exinde ad noftrum publicum jus pertinere videbatur, totum ex integro Deo fanctoque Mauritio in Magde. burg transfundimus, offerimus atque donamus, ut fervi Dei, die noctuque ipfi fancto Mauritio ibidem famulaturi, pro noftra quoque Dominum falute deprecaturi, absque ullius femper contradictione tencant et poffdeant, et fuis ut libuerit ufibus adjungant. Et ut hoc noftrae autoritatis praeceptum per proceffura temporum curricula inoffenfo jugiter tenore perduret, chartae hujus confcriptione roborari annulique nostri impref

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small]

Rudolfus Cancellarius ad vicem Brunonis Archica pellani cognovi. Data VII. Idus Iulii Anno Dominicae incarnationis DCCCCLXV. Indictione IIX. Anno regni Ottonis XXX. Imperii IV. Actum Magdeburg Palatio in Domino feliciter. Amen *).

3) Die Urkunde Otto des Großen von der S. 55. anges führten Schenkung des Reichsbanns oder der Gerichtss barkeit über Magdeburg an das Morigftift.

In nomine fanctae et individuae Trinitatis. Otto divina favente clementia Imperator Augustus. Quoniam regiae majeftatis officium effe conftat, ut loca venerabilia divino cultui praeparata, pia jugiter vigilantia contra irruentes undique moleftias muniat, ut fa muli Christi in iisdem locis pro fpe regni coeleftis laboraturi, atque pro peccatis vel offenfionibus populi Domino fupplicaturi, eo liberiore fuae libertatis otio vacare valeant: et quoniam ftabilimentum divini fervitii ftatus et profperitas effe creditur regni vel imperii terreni: Idcirco nos divino instinctu moniti pro remedio animae noftrae, dilectaeque conjugis noftrae Adelheidis, et filii noftri cariffimi Ottonis, pro ftatu quoque et incolumitate regni et imperii noftri, Bannum noftrum regiae vel imperatoriae dignitatis in urbe Magde

*) Meibom. Script. rer. Germ. Tom. I. p. 749. Leuberi difquif. de Stapula Saxon. no. 1190, et 1602. Sagittar. hift. Magd. p. 102,

Magdeburg, opus conftruendae urbi a circumjacenti bus illarum partium incolis noftro regio vel imperato rio juri debitum, ecclefiae in eadem civitate constru ctae, fanctoque Mauritio in jus perpetuum liberaliter offerimus. Et ne vel Iudaei, vel ceteri ibi manentes negotiatores ullam aliunde, nifi ab illo, qui eidem ecclefiae praefuerit, districtionis aut difciplinae fententiam vel regulam fuftineant, volumus et firmiter ju bemus. Praefcripti vero noftri banni, Deo fanctoque Mauritio a nobis oblati, nullus vel Comes, vel Vicarius, vel ludex, vel Tribunus, vel Exactor, vel aliqua perfona in eadem civitate fibi ufurpandi, vel aliquam aliam in fcriptis legem aut difciplinam exercendi poteftatem habeat, nifi ipfe, qui eidem loco vel ecclefiae praefuerit Advocatus, quem noftro confenfu fibi et eidem ecclefiae praeficiendum elegerit. Et ut haec auctoritatis noftrae praecepta, inconvulsa et immutata firmiter permaneant, hanc chartam confcribi et annulli nostri Impreffione fignari juffimus, quam et manu propria Tubtus firmavimus *).

[ocr errors]

Not. Die Unterschrift ist der vorigen, selbst in dem dato, völlig gleichlautend, und wird darum hier nicht wiederholt.

4) In

*) Meibom. T. I, p. 749 750. Leuber de ftap. Saxon, nr,

1191. Sagitt, hift. Magd, p. 102, 108.

« ZurückWeiter »